دوره 12، شماره 34 - ( تابستان 1399 )
جلد 12 شماره 34 صفحات 150-138 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Sardari H, Asghari Zakaria R, Zare N, Ghafarzadeh Namazi L, Moghaddaszadeh M. (2020). Evaluation of Black Cumin (Nigella sativa L.) Ecotypes under Drought Stress Conditions at Flowering Stage. jcb. 12(34), 138-150. doi:10.29252/jcb.12.34.138
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1098-fa.html
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1098-fa.html
سرداری حسن، اصغری زکریا رسول، زارع ناصر، غفار زاده نمازی لیلا، مقدس زاده مینا. ارزیابی اکوتیپهای مختلف سیاه‌دانه (.Nigella sativa L) تحت تأثیر تنش خشکی در مرحله‌ی گلدهی پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی 1399; 12 (34) :150-138 10.29252/jcb.12.34.138
گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه محقق اردبیلی
چکیده: (2697 مشاهده)
کمبود آب از مهمترین عوامل بازدارنده رشد و نمو گیاه و کاهش عملکرد به ویژه در مرحله گلدهی و گرده‌افشانی گیاهان است. به منظور ارزیابی اکوتیپ های سیاه‌دانه از لحاظ تحمل به تنش خشکی در مرحله گلدهی (انتهای فصل) آزمایش مزرعه ای به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا در سال زراعی 96-1395 شد. فاکتور اصلی آزمایش شامل آبیاری (آبیاری کامل و قطع آبیاری در مرحله گلدهی) و عامل فرعی شامل اکوتیپهای مختلف سیاه‌دانه بودند. نتایج تجزیه واریانس داده ها نشان داد که تنش خشکی باعث کاهش معنیدار در تمامی صفات اندازه گیری شده به جز تاریخ گلدهی شد. مقایسه میانگین داده ها نشان داد که بیشترین مقدار عملکرد دانه و درصد روغن را به‌ترتیب اکوتیپهای سمیرم و کاظمین دارند. همچنین بیشترین وزن هزار دانه در تیمار آبیاری کامل و در اکوتیپهای اردستان و خمینی‌شهر حاصل شد. بر اساس نتایج تجزیه خوشه‌ای در شرایط تنش خشکی، اکوتیپهای مورد مطالعه در سه گروه مختلف قرار گرفتند که اکوتیپهای گروه سوم شامل اکوتیپهای خمینی‌شهر، سمیرم، اصفهان، اردستان و شهرضا از عملکرد و اجزای عملکرد بالاتری برخوردار بودند. بنابراین، اکوتیپهای مذکور به‌عنوان اکوتیپهای با عملکرد بالا و متحمل به تنش خشکی شناخته شدند. مقایسه اکوتیپهای مختلف سیاه‌دانه با ترسیم نمودار سه بعدی بر اساس عملکرد در شرایط آبیاری کامل (Yp) و تنش خشکی انتهای فصل (Ys) و هر یک از شاخص‌های تحمل تنش (STI) و شاخص پایداری عملکرد (YSI) نشان داد که از لحاظ این شاخص‌ها اکوتیپهای خمینی‌شهر، سمیرم، اصفهان، شهرضا و اردستان به‌عنوان اکوتیپهای برتر در هر دو شرایط محسوب می‌شوند.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح براي تنش هاي زنده و غيرزنده محيطي
دریافت: 1398/9/11 | ویرایش نهایی: 1399/5/5 | پذیرش: 1398/12/10 | انتشار: 1399/4/10
دریافت: 1398/9/11 | ویرایش نهایی: 1399/5/5 | پذیرش: 1398/12/10 | انتشار: 1399/4/10
فهرست منابع
1. Akbarinia, A., M. Khosravifard, E. Sharifi Ashoorabadi and P. Babakhanlou. 2005. Effect of irrigaton intervals on yield and agronomic characteristics of black cumin (Nigella sativa). Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 21(1): 65-73 (In Persian).
2. Bannayan, M., F. Najafi, M. Azizi, L. Tabrizi and M. Rastgoo. 2008. Yield and seed quality of Plantago ovata and Nigella sativa under different irrigation treatments. Industrial Crops and Products, 27(1): 11-16. [DOI:10.1016/j.indcrop.2007.05.002]
3. Beemarao Sankar, C.A., J. Paramasivam Manivannan, A. Kishore Kumar, R. Samasundaram and R. Panneerselvam. 2007. Drought induced biochemical modification and proline metabolism in Abelmoschus esculentus (L.) Moench. Acta Botanica Croatica, 66(1): 43-56.
4. Bohnert, H.J. and R.A. Bressan. 2001. Abiotic stresses, plant reactions, and new approaches towards understanding stress tolerance. Crop Science, 6: 81-100. [DOI:10.1079/9780851995304.0081]
5. Bouslama, M. and W.T. Schapaugh. 1984. Stress tolerance in soybean. Part 1: evaluation of three screening techniques for heat and drought tolerance. Crop Science, 24(5): 933-937. [DOI:10.2135/cropsci1984.0011183X002400050026x]
6. Cakir, R. 2004. Effect of water stress at different development stages on vegetative and reproductive growth of corn. Field Crop Research, 89(1): 1-16. [DOI:10.1016/j.fcr.2004.01.005]
7. Chehl, N., G. Chipitsyna, Q. Gong and C. Yeo. 2009. Anti-inflammatory effects of Nigella sativa extract, thymoquinone, in pancreatic cancer cells. International Hepato-Pancreato-biliary Association Journal, 11(5): 373-381. [DOI:10.1111/j.1477-2574.2009.00059.x]
8. De Antuono, L.F., A. Moretti and A.F.S. Lovato. 2002. Seed yield, yield components, oil content and essential oil content and composition of Nigella sativa L. and Nigella damascena. Industrial Crops and Products, 15(1): 59-69. [DOI:10.1016/S0926-6690(01)00096-6]
9. Faravani, M., A.R. Razavi and M. Farsi. 2006. Study of variation in some agronomic and anatomic characters of Nigella sativa landraces in Khorasan. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants, 22(3): 193-197 (In Persian).
10. Farrokhinia, M., M. Roshdi, B. Pasban Eslam and S. Rezadoost. 2009. Study of effects drought stress on the yield and som of the vegetative characters in safflower. Journal of Research in Crop Science, 2(5): 1-11 (In Persian).
11. Fernandez, G.C.J. 1992. Effective selection criteria for assessing stress tolerance. In: Kuo C.G. (Ed.). Proceedings of the international symposium on adaptation of vegetables and other food crops in temperature and water stress. Publication, Tainan, Taiwan.
12. Fischer, R.A. and R. Maurer. 1978. Drought resistance in spring wheat cultivars I. Grain yield responses. Crop and Pasture Science, 29(5): 897-912. [DOI:10.1071/AR9780897]
13. Ghamarnia, H., H. Khosravy and S. Sepehri. 2010. Yield and water use efficiency of (Nigella sativa L.) under different irrigation treatments in a semi-arid region in the west of Iran. Journal of Medicinal Plants Research, 4(16): 1612-1616 (In Persian).
14. Haj Seyed Hadi, M.R., M.T. Darzi and G. Riazi. 2016. Black cumin (Nigella sativa L.) yield affected by irrigation and plant growth promoting bacteria. Journal of Medicinal Plants and By-products, 5(2): 125-133 (In Persian).
15. Hassani, A. 2006. Effect of water deficit stress on growth, yield and essential oil content of Dracocephalum moldavica. Iranian Journal of Medicinal and Aromatic Plants Research, 22(3): 256-261 (In Persian).
16. Iqbal, M.S., A. Ghafoor, F.M. Abbasi, A.S. Qureshi and H. Ahmad. 2011. Study of nutritional characteristics, mineral nutrients and agro-biodiversity in black cumin (Nigella sativa L.) genotypes from Pakistan. African Journal of Biotechnology, 10(66): 14757-14766. [DOI:10.5897/AJB10.2219]
17. Ismail, M.Y.M. 2009. Therapeutic role of prophetic medicine habbat el baraka (Nigella sativa L.)-A review. World Applied Sciences Journal, 7(9): 1203-1208.
18. Jaleel, C.A., P. Manivannan, A. Wahid, M. Farooq, R. Somasundaram and R. Panneerselvam. 2009. Drought stress in plants: a review on morphological characteristics and pigments composition. International Journal Agriculture Biology, 11(1): 100-105.
19. Kafy, M. and M. Rostami. 2009. Yield characteristics and oil content of three safflower. Iranian Journal of Field Crops Research, 5(1): 121-132 (In Persian).
20. Khalid, K.A. 2006. Influence of water stress on growth, essential oil and chemical composition of herbs (Ocimum sp.). International Agrophysics, 20(4): 289-296.
21. Leport, L., N.C. Turner, R.J. French. D. Tennant, B.D. Thomson and K.H.M. Siddique. 1998. Water relation, gas exchange, and growth of cool-season grain legumes in a Mediterranean-type environment. European Journal of Agronomy, 9(4): 295-303. [DOI:10.1016/S1161-0301(98)00042-2]
22. Monivannan, P., C. Abdul Jaleel, B. Sankal, A. Kishore Kumar, R. Sornasundaram, G.M.A. Lakshmanan and K. Panneerselvam. 2007. Growth, biochemical modification and proline metabolism in (Helianthus annus L.) as induced by drought stress. Colloids and Surfaces, 59(2): 141-149. [DOI:10.1016/j.colsurfb.2007.05.002]
23. Mozzafari, F., S. Ghorbanli, M. Babai and A. Farzami. 2000. The effect of water stress on the seed oil of Nigella sativa L. Journal of Essential Oil Research, 12(1): 36-38. [DOI:10.1080/10412905.2000.9712036]
24. Nickavar, B., F. Mojab, K. Javidnia and M.A. Amoli. 2003. Chemical composition of the fixed and volatile oils of (Nigella sativa L.) from Iran. Zeitschrift für Naturforschung C. A Journal of Biosciences, 58(9-10): 629-631. [DOI:10.1515/znc-2003-9-1004]
25. Omar, A., S. Ghosheh, A. Abdulghani, A. Houdi and P.A. Crookscor. 1999. High performance liquid chromatographic analysis of the pharmacologically active quinones and related compounds in the oil of the black seed (Nigella sativa). Journal of Pharmaceutical and Biomedical Analysis, 19(5): 757-762. [DOI:10.1016/S0731-7085(98)00300-8]
26. Rezvan Beidokhti, S., S. Sanjani, A. Dashtban and I. Hesam Arefy. 2012. Evaluation of yield and yield components of black cumin (Nigella sativa L.) under different plant density and limited irrigation condition. Iranian Journal of Field Crops Research, 10(2): 382-391 (In Persian).
27. Rosielle, A.A. and J. Hanbilin. 1981. Theoretical aspects of selection for yield in stress and non-stress environments. Crop Science, 21(6): 943-946. [DOI:10.2135/cropsci1981.0011183X002100060033x]
28. Salehi, I. and M.H. Surmaghi. 2008. Nigella Sativa. Herbal Medicine and Herbal Therapy, Donyay Taghziah press, 76(2): 216 -229 (In Persian).
29. Shahattary, F.S. and C. Mansourifar. 2017. The effect of drought stress on morphological and physiological traits and essence percentage of medicinal plant, Nigella sativa. Bioscience Biotechnology Research Commnications, 1: 298-305.
30. Soleimani A, M. Valizadeh, R. Darvishzadeh, S. Aharizad and H. Alipour. 2017. Evaluation of yield and yield component of spring barely genotypes under late season drought stress. Journal of Crop Breeding, 9(23): 105-116 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.9.23.105]
31. Taiz, J. and E. Zeiger. 2001. Plant Physiology. 3rd ed. Sunderland, Sinauer Associates. 379 pp.
32. Vafabakhsh, J., M., Nasiri Mahlati A.R. Kocheki and M. Azizi 2009. Effects of water deficit on water use efficiency and yield of canola cultivars (Brassica napus L.). Iranian Journal of Field Crops Research, 7(1): 297-304 (In Persian).
33. Zali, H., T. Hasanloo, O. Sofalian, A. Asghari and M. Zeinalabedini. 2016. Drought stress effect on physiological parameter and amino acids accumulations in canola. Journal of Crop Breeding, 8 (18):191-203 (In Persian). [DOI:10.29252/jcb.8.18.191]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
