خراسانی اسماعیل، فهمیده لیلا، بابائیان جلودار نادعلی، رنجبر غلامعی، نجفی محمدعلی. بررسی عملکرد و صفات کیفی برخی از ژنوتیپهای برنج (Oryza sativa L.). پژوهشنامه اصلاح گیاهان زراعی. 1399; 12 (36) :9-20
URL: http://jcb.sanru.ac.ir/article-1-1002-fa.html
گروه اصلاح نباتات و بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه زابل، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، ایران
چکیده: (110 مشاهده)
ﮐﯿﻔﯿﺖ داﻧﻪ در ﺑﺮﻧﺞ از ﻋﻮاﻣﻞ اﺻﻠﯽ و ﺗﻌﯿﯿﻦﮐﻨﻨﺪه ﺟﻬﺖ ﺑﺎزارﭘﺴﻨﺪی و ﻓﺮوش ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮد. هدف از این مطالعه بررسی کیفیت ژنوتیپهای مختلف برنج در محیطهای متفاوت و شناسایی ژنوتیپها با کیفیت مطلوب بود. در این آزمایش، صفات کیفی 16 ژنوتیپ برنج، شش لاین در دست معرفی، 8 ژنوتیپ والدینی و دو ژنوتیپ به عنوان شاهد در دو منطقه آمل و ساری بررسی شد. صفات عملکرد دانه و برخی صفات کیفی برنج شامل راندمان تبدیل، درصد برنج کامل، درصد برنج خرد، طول دانه قبل از پخت، عرض دانه قبل از پخت، طول دانه پس از پخت، نسبت طویل شدن دانه پس از پخت، مقدار آمیلوز، قوام ژل و درجه حرارت ژلاتینه شدن مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج تجزیه واریانس ساده حاکی از وجود تفاوت معنی داری در بین ژنوتیپ ها برای تمامی صفات در هر دو مکان بود. تجزیه واریانس مرکب پس از اطمینان از یکنواختی واریانس های خطا انجام شد. نتایج اثر معنی دار ژنوتیپ ها را نشان داد که بیانگر تفاوت ژنتیکی در بین ژنوتیپ های مختلف میباشد. همچنین نتایج ژنوتیپ در محیط های مختلف نیز معنی دار بود. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که اکثر ژنوتیپ های مورد مطالعه از نظر مقدار آمیلوز در حد متوسط، درجه حرارت ژلاتینه شدن پایین و دامنه قوام ژل بین 70-40 داشتند. اکثر صفات کیفی با عملکرد همبستگی منفی و غیرمعنی داری نشان دادند. در مجموع بررسی نتایج این آزمایش نشان داد که لاین2، (سپیدرود/ (IR58025A) کیفیت بالاتری نسبت به سایر لاین ها داشت زیرا دارای مقدار آمیلوز متوسط (22 درصد)، دمای ژلاتینه شدن متوسط (با نمره 3) و قوام ژل بالا (71/5 میلیمتر) بر اساس میانگین دو منطقه بود. این در حالی است که این لاین در مقایسه با سایر لاین های مورد بررسی در این آزمایش براساس میانگین دو منطقه کمترین عملکرد (3925 کیلوگرم در هکتار) را دارا بود.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
اصلاح نباتات، بیومتری دریافت: 1397/7/21 | ویرایش نهایی: 1399/11/18 | پذیرش: 1397/12/18 | انتشار: 1399/11/17